Dorylas na Pojezierzu Ełckim

Dorylas na Pojezierzu Ełckim

Turquoise blue at Ełk Lakeland

Damian Bujnowski, Stare Juchy

fot. Damian Bujnowski

Prawdopodobnie wymarły jednak przetrwał, mowa tu o modraszku dorylasie (Polyommatus dorylas), na pierwszy rzut oka niewyróżniający się spośród modraszków, trudny do dostrzeżenia bez bacznej obserwacji. Oko na modraszki mam od 2014 roku i jak dotąd nie używam siatki entomologicznej, więc zadanie rozpoznania gatunku jest nie łatwe. Wszędobylskie Ikary nie pozwalały mi na określenie gatunku bez zdjęć, a podejście motyla z aparatem na niewielki dystans i to w momencie jego największej aktywności to zadanie nie łatwe. Wypatrzenie imago w pochmurny lub zimny deszcz jest prawie nie możliwe, a przy bystrym słońcu motyle przelatują w poszukiwaniu nektaru i roślin żywicielskich. Przyjąłem więc taktykę uganiania za każdym napotkanym modraszkiem w okresie jego wzmożonej aktywności i próbie uchwycenia motyla w kadrze. W sierpniu miałem to szczęście, że na dwóch odległych od siebie (ponad 4 km) żwirowiskach spotkałem po jednym osobniku męskim modraszka dorylasa. (EE77, Liski, 4 VIII 2015, 1, lasostep, nieużytek po-kopalniany; EE77, Stare Juchy, 11.08.2015, 1, żwirownia przy szybie pokopalnianym).

fot. Damian Bujnowski

W locie samiec błyszczy błękitem, który jednak po wylądowaniu nie jest dostrzegalny, ponieważ składa skrzydła, przez co łatwo go zgubić i nie odnaleźć gdzie usiadł. Piękną barwę wierzchniej strony skrzydeł można dostrzec jednak gdy motyl wygrzewając się w słońcu rozłoży skrzydła. Samica nie jest tak urodziwa, z wierzchu jest brązowa co dobrze ją maskuje, za to spodni rysunek jest wyraźniejszy i bardziej kolorowy. Siedliskiem występowania dorylasa są murawy kserotermiczne, żwirowiska, kamieniołomy. Na Mazurach nie łatwo o ciepłe stanowiska muraw, a żwirownie zarastają, niewielkie jest zainteresowanie rzadkimi motylami w tych rejonach stąd w literaturze uznano, że motyl prawdopodobnie wymarł.

fot. Damian Bujnowski

Rośliną żywicielską gąsienic jest przelot pospolity, więc jest to typowy monofag. Jeśli występuje na żwirowisku przelot można spodziewać się również występowania tam krewniaka dorylasa - modraszka malczyka, który jest najmniejszym spośród modraszków. Tak było w przypadku opisanych siedlisk dorylasa.

Motyl nadal jest słabo zbadany, ze względu na osiadłość ma niewielkie zdolności zasiedlenia nowych stanowisk. Postać dorosłą (imago) można spotkać w najcieplejszych miesiącach tj. od końca czerwca do połowy sierpnia. Jako gatunek zagrożony wyginięciem

w Europie środkowej i północnej warty jest ochrony. Zabiegiem ochronnym może być odkrzaczanie siedliska i wypas zwierząt np. owiec, lecz niezbyt intensywny, ponieważ preferują one roślinę żywicielską dorylasa.

fot. Damian Bujnowski